september 17, 2017

Interviewen: tips uit de praktijk

Ga je binnenkort iemand interviewen? Dan wil je uiteraard dat jouw interview van het scherm of papier knalt. Maar hoe doe je dat, een goed interview houden? Met deze 10 interviewtips uit de praktijk, ga je maximaal voorbereid aan de slag.

Ik heb net een grote opdracht afgerond waarvoor ik in totaal 16 mensen ïnterviewde. Het was zwaar genieten. Voor mij als tekstschrijver is interviewen het leukste onderdeel van mijn werk.

Dat was niet altijd zo hoor. Toen ik net begon met interviewen, vond ik het best spannend, of eigenlijk gewoon doodeng! Van alles ging door mijn hoofd. Wat als ik iemand niet aan de praat krijg? Of als de geïnterviewde antwoorden geeft waar ik geen chocolade van kan maken? En help, snap ik wel wat iemand zegt over dat onderwerp waar ik totaal geen kaas van heb gegeten (ik ben niet gefixeerd op eten verder hoor).

Natuurlijk is het niet zo dat ik meteen een kei was in interviewen. Tips had ik best kunnen gebruiken. Maar zoals met alles, leer je door fouten te maken. Ook jij gaat die heus wel maken. Totaal niet erg, je wordt vanzelf beter. Om je toch alvast een klein voorsprongetje te geven, deel ik mijn 10 beste interviewtips:

1. Lees je goed in

Een goed interview begint met een grondige voorbereiding. Ga je voor full quote, dan staat de geïnterviewde centraal. Verslind alles wat er online over deze persoon te vinden is. Zo krijg je van te voren al een goed beeld over de persoon die je gaat interviewen. Wil je slechts een of meerdere quotes van iemand om in je artikel te verwerken? Dan is het onderwerp van je artikel leidend en doe je daar uitgebreid research naar.

2. Bedenk wat je wil weten

Een interview schrijven doe je natuurlijk niet zomaar. Als het goed is, heeft iemand iets te vertellen wat jij graag wilt weten. Iemand lukraak laten leeglopen, leidt meestal niet tot een sterk interview. Die ander heeft vaak andere belangen dan jij (bijvoorbeeld zichzelf of zijn/haar bedrijf of organisatie promoten). Bedenk dus heel goed naar welke info je op zoek bent. Dan gaat stap 3 je ook makkelijker af.

3. Stel gerichte, persoonlijke vragen

Vermijd algemene vragen en stel juist gerichte, persoonlijke vragen. Dus niet “Wat vindt u van….”, maar “Hoe was dat voor u om…” Vaak geldt: hoe algemener je vraag, des te nietszeggender het antwoord. Richt je dus vooral op de ervaring van de geïnterviewde. Daar praten de meeste mensen graag en uitgebreid over.

4. Wees zelf ook open

Uiteraard hoef je niet je hele hebben en houden op tafel te gooien, maar praten tegen een betonnen muur is voor een geïnterviewde verre van prettig. Dus stel jezelf ook een beetje open. Heb je zelf ervaring met hetgeen waar iemand over vertelt, dan kun je dat gerust laten blijken. Zonder het gesprek over te nemen. Jouw taak is tenslotte luisteren.

5. Luister écht

En dat luisteren is dus best een dingetje. Veel mensen zijn in hun hoofd al bezig met een vervolgvraag of opmerking voordat de ander is uitgepraat. Ik ben geen haar beter hoor. Oef, wat is het lastig om écht te luisteren. Maar je kunt het gelukkig wel trainen. Gewoon even op je tong bijten en proberen je volledig te focussen op wat die ander vertelt.

Interviewen tips 1

Ik werk zelf het liefst met pen en papier. Waarom? Als je iets opschrijft, onthoud je het beter en maak je onbewust meteen een shifting tussen interessante en niet interessante informatie.

6. Vraag door

Dit is een van de belangrijkste interviewtips. Neem geen genoegen bij het eerste het beste antwoord dat iemand geeft. Dat is pas het begin! Daarna wordt het echt interessant. Vraag iemand concrete voorbeelden te geven, zijn/haar gevoel over iets te delen, het waarom uit te leggen etc. Af en toe juist een stilte laten vallen, werkt ook goed. Die ander vult die vaak op met aanvullende info.

7. Vat samen

Wat voor mij goed werkt, is tijdens het gesprek af en toe samenvatten wat die ander heeft verteld. Een handig trucje om er zeker van te zijn dat je de ander goed hebt begrepen. Zeker bij onderwerpen waar je niet in thuis bent, is dat geen overbodige luxe. Bovendien onthoud je het gesprek daardoor beter en voelt de geïnterviewde dat je écht hebt geluisterd. Drie vliegen in één klap dus.

8. Prikkel de zintuigen

En hiermee bedoel ik niet dat je jezelf onder de parfum moet spuiten als interviewer. Ik heb het hier over de lezer. Wil je jouw lezers een verhaal in trekken, prikkel dan hun zintuigen. Beschrijf geuren, kleuren, weersomstandigheden, geluiden etc. Deze romantechniek kun je ook prima in een interview of artikel gebruiken. Het maakt je verhaal levendig en stukken boeiender om te lezen.

9. Gebruik emotie

“Emotie is het hart van een verhaal”, vertelde een docent storytelling me ooit. Ik kan het daar alleen maar mee eens zijn. Emoties maken een verhaal menselijk en zorgen voor herkenning bij de lezer. Vraag er dus zoveel mogelijk naar. “Wat deed deze gebeurtenis met je? Maakte het je boos, bang, verdrietig?” Laat deze emotie in het verhaal doorschemeren. Denk aan een gebalde vuist, zweethanden, brok in je keel etc.

10. Werk snel uit

Sommige mensen nemen een interview op. Ik heb dat in 12 jaar slechts één keer gedaan. En dat was dus toen ik laatst in korte tijd 16 interviews moest houden. Ik had simpelweg niet de ruimte om alle interviews meteen uit te werken. Iets wat ik normaal dus wel altijd doe. Gewoon dezelfde dag of de dag erna, als het gesprek nog vers in mijn geheugen zit. Hierdoor hoef ik niet een hele opname terug te luisteren. Zonde van de tijd!

Heb jij nog goede interviewtips? Laat weten!

Hopelijk kun je nu goed voorbereid aan de slag met interviewen. Tips heb je genoeg! En onthoud: alle begin is spannend. Kwestie van lekker veel oefenen. Heb je zelf nog waardevolle interviewtips? Schroom niet en laat het vooral weten in een reactie onder dit blog!


Creatieve-tekstschrijver-Kim-